Zo hebben veel mensen tijdens de Tweede Wereldoorlog weggekeken. Weggekeken, om maar niet te zien wat er gebeurde met onze Joodse landgenoten. Anderen namen niet eens de moeite om weg te kijken, en stonden langs de kant van de weg toe te kijken als er weer 'een lading Joden' werd afgevoerd... Misschien deels uit onwetendheid over wat er met hen ging gebeuren, of omdat we het niet wilden weten. Ook al waren er wel mensen die 'het wisten' en er voor waarschuwden, zoals Prof. Schilder, die dan ook al vrij snel na de bezetting werd opgepakt door de Duitsers. Maar misschien ook wel omdat ze hier eigenlijk niet zo geliefd waren. Je hoeft alleen maar even in het woordenboek te kijken om te zien hoeveel woorden we hadden met 'jood' erin, en zelden met een positieve betekenis...

Maar ook na de oorlog werd er weggekeken en, ik denk terecht, voelden de Joden die het overleefd hadden of die terugkwamen uit de kampen zich verre van welkom in ons land. Geen wonder dus dat velen daarna vervolgens naar Palestina vertrokken want, zo werd hen verteld, door o.a. Israel Zangwill: Palestina is een land zonder volk voor een volk zonder land! En de Nederlandse christenen voegden daar dan nog aan toe dat dat hun land was, dat eens door God aan hen beloofd was... Zo groeide ik in ieder geval op, met die gedachten. En diep van binnen waren we er misschien wel blij om, want wat er niet meer is hoef je je ook niet schuldig over te voelen...

En weer keken we weg! Want dat daar wel mensen woonden, mensen die er al generaties lang woonden, dat wilden we niet weten. Dat paste niet in ons straatje. En dus stopten we onze oren dicht toen David Ben Goerion zei: “We moeten de Arabieren uitdrijven en hun plaatsen innemen" , en vervolgens de daad bij het woord voegde. En we wilden niet horen dat Moshe Dayan zei: "Joodse dorpen werden op de plaats van Arabische dorpen gebouwd. Jullie kennen niet eens de namen van deze Arabische dorpen en ik neem het jullie niet kwalijk, want de aardrijkskunde boeken vermelden ze niet meer. Niet alleen staan ze niet meer te boek, die Arabische dorpen bestaan gewoon niet meer. Hahlal kwam in de plaats van Mahlul; de kibboets Gyat nam de plaats in van Jibta; Sarid in de plaats van Huneifis en Kefar Yehushua in de plaats van Tal-al–Shuman. Er is in dit land geen enkel dorp of stad, die vroeger geen Arabische bevolking had."

We wilden het niet horen en we wilden het niet weten. En dus stemde ook Nederland in met de stichting van de staat Israël, en keken we opnieuw weg toen Israël in 1967 een bezetter werd. Dat vonden we 'eigen schuld, dikke bult'. Dan hadden ze zich maar niet moeten verzetten. Dat Israël vervolgens steeds meer land inpikte, en zich niet stoorde aan de groene lijn, zoals afgesproken in de VN, land dat aan de Palestijnen toebehoort, dat wilde we niet weten!

En nog steeds kijken we weg en willen we niet weten dat de muur die ze bouwden, om zichzelf te beschermen tegen de aanvallen van de Palestijnen, op Palestijns grondgebied werd gebouwd, waardoor ze nog meer land kwijt raakten. En we doen er gewoon het zwijgen toe als Israël voor de zoveelste keer de settlers hun settlements laat bouwen, en wegen aanlegt door Palestijns gebied die verboden zijn voor Palestijnen. De kaartjes hieronder laten dat zien.

Wegen met daarbij borden: Verboden voor Palestijnen!! Waar kennen we dat ook maar weer van??? Voor mijn ogen verschijnen dan borden met daarop: Voor Joden verboden. En borden met daarop: Voor negers verboden... Of: alleen voor blanken... En al die huizen van Palestijnen, die gebulldozerd worden, we willen het niet weten en niet zien. We kijken weg!

Wie bereid is om het nieuws uit de Palestijnse gebieden te volgen wordt dagelijks geconfronteerd met settlers die olijfboomgaarden van Palestijnen vernietigen, en hen zo brodeloos maken, en met settlers die er een genoegen in scheppen om hun Palestijnse buren te bekogelen met stenen of zelfs kogels, en met een bezettingsleger dat dagelijks de mensen intimideert, kleineert en mannen, vrouwen en kinderen gevangen neemt.

Zo kreeg ik gisteren foto's en een video toegestuurd van de arrestatie van een moeder en haar anderhalf jaar oude/jonge dochtertje. Met op de achtergrond haar zoontje, op opa's arm, totaal overstuur... En al die andere kinderen er omheen... Kinderen die stuk voor stuk hierdoor getraumatiseerd worden, en ooit een keer het niet meer pikken! En foto's van het vorige en het nieuw geweldloze protest onder het motto: wat de kolonisten (settlers) kunnen, kunnen wij ook! Maar ook foto's die laten zien dat het leger er alweer is, om ook het nieuwe tentenkamp te ontruimen.

Jammer genoeg komt dat hier allemaal nauwelijks in het nieuws. Want dan kunnen we natuurlijk niet meer wegkijken! Dan krijgen we het moeilijk met onze 'loyaliteitsgevoelens' voor Israël. Gevoelens die, denk ik, deels te maken hebben met onze schuldgevoelens over het wegkijken tijdens de Tweede wereldoorlog en toen we er als Nederland mee instemden dat David Ben Goerion en z'n aanhangers de staat Israël uitriepen, en Joseph Weitz, hoofd van de afdeling Kolonisatie zei: "Onder ons moet het duidelijk zijn dat er geen plaats is voor beide volkeren in dit land. We zullen ons doel niet bereiken als de Arabieren in dit kleine land blijven. Er is geen andere oplossing dan de Arabieren van hieruit naar de naburige landen te transporteren, allemaal. Geen enkel dorp, geen enkele stam zou mogen overblijven", en land in bezit namen dat niet van hen was.

En we willen al helemaal niet horen wat Martin Buber zei, na z'n terugkeer uit Israël, in 1949: "We moeten de werkelijkheid onder ogen zien dat Israël niet onschuldig en niet verlossend is. Tijdens de oprichting en uitbreiding van Israël, hebben wij als Joden datgene veroorzaakt waaronder we zelf hebben geleden: een volk op de vlucht in de diaspora".

Een volk dat elke dag lijdt onder een bezetting, die nu al 46 jaar duurt. Een volk waarvan een deel al sinds 1948 in Vluvhtelingenkampen woont. En als het Netanyahu en uiterst rechts lukt om de verkiezingen te winnen, overmorgen, dan blijft er voor de Palestijnen helemaal geen ruimte meer over om te leven! Want elk blauw stipje op onderstaande kaarten is nu al een illegale nederzetting op Palestijns gebied.

En kijkend naar het journaal van vanavond, en horend welke plannen 'rechts' in Israël heeft, moest ik opeens denken aan een Franciscaner Zegenbede... 

Moge God ons zegenen met onrust
over gemakkelijke antwoorden,
halve waarheden en oppervlakkige relaties
zodat er diepgang is in onze harten.

Moge God ons zegenen met boosheid over onrechtvaardigheid,
onderdrukking en de uitbuiting van mensen
zodat we werken voor rechtvaardigheid,
vrijheid en vrede.

Moge God ons zegenen met tranen
die we plengen voor hen die lijden door pijn, verstoting, honger en oorlog,
zodat we onze handen zullen uitstrekken tot troost.

En moge God ons zegenen met zoveel dwaasheid dat we geloven
een verschil te kunnen maken in deze wereld.
Zodat we doen waarvan anderen zeggen dat het onmogelijk is.

En dat is voor mij: niet wegkijken! Maar zeggen, steeds maar weer, dat dit niet kan en mag! En proberen te doen wat we kunnen doen, wat voor mij betekent: er over blijven vertellen, schrijven en twitteren, en desnoods Israël boycotten, door geen Israëlische producten meer te kopen. In de hoop dat er een moment komt dat het roer om gaat in Israël! Zoals ooit het roer omging in Zuid Afrika.